Zorgen om jonge kinderen
Als u als professional van de Peutergroep of kinderopvang weet wat u moet doen bij zorgen om jonge kinderen, kunt u snel hulp en ondersteuning bieden. Dat is belangrijk, omdat kinderen zich tussen 0 en 4 jaar snel ontwikkelen.
- Bouw een band/relatie op met ouders
Als je een band opbouwt met ouders, is het makkelijker om ook 'lastige' onderwerpen te bespreken, zoals jouw zorgen over de ontwikkeling van hun kind.
Je kunt een band opbouwen met gesprekjes bij halen en brengen, berichtjes via mail of app. Je kunt vertellen over wat het kind heeft gedaan en leert. Vraag ook: hoe doet het kind dat thuis? Betrek het kind erbij: 'Vertel eens aan papa, we gingen buitenspelen vandaag, hoe vond je dat?' - Signalen of zorgen?
Bespreek ze. Geef duidelijke voorbeelden aan ouders. Dat helpt om te begrijpen wat je bedoelt. Wees zo concreet mogelijk. Sluit aan bij de behoefte van de ouder. Laat ouders bijvoorbeeld eens meekijken op de groep. Of leg uit waar je als pm’er naar kijkt in de ontwikkeling van kinderen. - Samen: in gesprek met ouders
Zie ouders als gesprekspartner. Stel vragen zonder oordeel of aannames. Maak gebruik van open vragen:
1. Hoe kunnen jullie samen beste voor het kind regelen?
2. Hoe kijkt een ouder tegen de situatie aan?
3. Hoe is het kind thuis? Of bij opa en oma?
4. Welke zorgen heeft de ouder zelf?
5. Welke mogelijkheden zien jullie?
6. Wat zou een oplossing of een tijdelijke oplossing kunnen zijn?
7. Wanneer gaan jullie er weer verder over in gesprek? - Afspraken met ouders maken
De ontwikkeling van een kind verloopt snel.
In de leeftijd van 0 tot 4 jaar maakt een kind stapsgewijs de grootste ontwikkeling door. Je hebt tijd nodig om de ontwikkeling te volgen, maar wil ook op tijd hulp inzetten. Wat is hierin een goede balans?
Spreek met ouders een tijdslijn af. Leg afspraken vast in een verslag dat je ook met ouders deelt. Deel je informatie met andere professionals? Vraag dan altijd toestemming.
De gemeente heeft preventieve interventies (cursussen, bijeenkomsten, hulp thuis) voor ouders. Het doel is ouders ondersteunen in hun rol als opvoeder. Je kunt ouders hiermee bekend maken. Het kan ook interessant zijn om met aanbieders van het aanbod (zoals het CJG) samen te werken en bijvoorbeeld een voorlichting of cursus voor ouders op uw locatie aan te bieden. Zo verlaagt u voor ouders de drempel om mee te doen met een cursus. Kijk voor meer informatie op
Onderwijs010.nl/aanbod/interventieoverzicht-2024. Link opent een externe pagina.
Per gebied zijn netwerkkaarten beschikbaar die een overzicht geven van het aanbod voor de domeinen sport, welzijn, zorg, opvoeding, school en financiën (financiële ondersteuning). Kijk voor meer informatie op Lekkerfit010.nl. Link opent een externe pagina.
Alle partijen zijn per domein weergegeven met een korte beschrijving, link en contactgegevens. De netwerkkaarten kunnen helpen een netwerk van professionals op te bouwen, zodat u weet waar u terechtkunt en hoe u kinderen daarmee zo goed mogelijk kunt begeleiden of doorverwijzen. U kunt ook een aanbieder van bijvoorbeeld sport uitnodigen op uw locatie om een proefles te geven, zodat ouders en kinderen kunnen ervaren hoe leuk en zinvol dat kan zijn.
Hieronder staat een voorbeeld van een checklist die gebruikt kan worden om te kijken of de zorg toereikend is op de groep.
Onderstaande vragen worden door pm’ers in overleg met de manager beantwoord:
| Vraag | Ja | Nee |
|---|---|---|
| Is de veiligheid/ het welbevinden van het kind gewaarborgd op de groep? (bijvoorbeeld: laat het kind een ontspannen houding zien op de groep?) | ☐ | ☐ |
| Is de veiligheid/ het welbevinden van de andere kinderen gewaarborgd op de groep als het kind op de groep is? | ☐ | ☐ |
| Kan het kind meekomen in het dagritme van de groep? | ☐ | ☐ |
| Is er (vanuit het registratiesysteem) een vooruitgang in de ontwikkeling zichtbaar? | ☐ | ☐ |
| Zijn de zorgen rondom het kind verminderd? | ☐ | ☐ |
| Heeft het kind voldoende aan de begeleiding van de pm’ers? | ☐ | ☐ |
- Wanneer bij één of meer vragen 'nee' is geantwoord, wordt met de ouder(s) besproken wat nodig is om te zorgen dat de huidige vorm van opvang toereikend blijft/ wordt.
- Wanneer op 4 van de 6 vragen 'nee' is geantwoord, wordt met de ouder(s) besproken dat deze vorm van opvang niet toereikend is voor het kind. Er worden in samenspraak met ouder(s), pm’ers en manager stappen gezet om een passende opvang te vinden en een warme overdracht te realiseren.
- Belangrijk hierbij is dat er altijd inzichtelijk moet worden gemaakt welke stappen er zijn ondernomen om de plaats passend te maken voor het kind. Daarnaast moet er een onderbouwd advies voor vervolgplaatsing worden afgegeven.
- Hebben de ouder(s) vragen over ontwikkeling of gedrag van het kind en hulp nodig hierbij? Dan is er Integrale Vroeghulp.
- Heeft de ouder lichamelijke, psychische of sociale problemen die de ouder wil oplossen, maar lukt het niet om dat te combineren met opvoeding en verzorging van het kind? Dan is er voor de ouder financiële tegemoetkoming voor opvang (SMI).. Link opent een externe pagina
- Kan het kind niet naar een gewone kinderdagopvang, omdat het extra begeleiding, aandacht en zorg nodig heeft. Dan is er Plusopvang.
- Is het kind 4 jaar maar nog niet schoolrijp? Dan kan het naar een Aanvangsklas.
- Heeft het kind ontwikkelingsachterstand van 1 tot 2 jaar op een of meerdere levensgebieden, maar is de verwachting dat het op termijn naar regulier basisonderwijs of speciaal (basis)onderwijs kan?
Dan is er het dagprogramma Jonge Kind vanuit jeugdhulp. Als ouders jeugdhulp nodig hebben voor hun kind, kunnen ze dit bespreken met een medewerker van de Vraagwijzer van de gemeente (afspraak door te bellen naar telefoonnummer 14010, optie 9). De medewerker van de Vraagwijzer kan daarna verwijzen naar het wijkteam van de gemeente. Als jeugdhulp nodig is, kan de wijkteammedewerker dit regelen.
- Heeft het kind tijdelijk psychische problemen?
Dan is er geestelijke gezondheidszorg vanuit jeugdhulp. Als ouders jeugdhulp nodig hebben voor hun kind, kunnen ze dit bespreken met een medewerker van de Vraagwijzer van de gemeente (afspraak door te bellen naar telefoonnummer 14010, optie 9). De medewerker van de Vraagwijzer kan daarna verwijzen naar het wijkteam van de gemeente. Als jeugdhulp nodig is, kan de wijkteammedewerker dit regelen. - Ervaart het kind beperking door klachten of ernstige psychische problematiek of persoonlijkheidsproblematiek?
Dan is er dagbehandeling vanuit jeugdhulp. Als ouders jeugdhulp nodig hebben voor hun kind, kunnen ze dit bespreken met een medewerker van de Vraagwijzer van de gemeente (afspraak door te bellen naar telefoonnummer 14010, optie 9). De medewerker van de Vraagwijzer kan daarna verwijzen naar het wijkteam van de gemeente. Als jeugdhulp nodig is, kan de wijkteammedewerker dit regelen.
Heeft het kind een diagnose (of een ernstig vermoeden van) (licht) verstandelijk beperkt en waarbij nog geen aanspraak is op Wet Langdurige Zorg met een leerplichtvrijstelling of heeft het kind een cognitieve ontwikkelingsachterstand van 1 tot 4 jaar op de kalenderleeftijd?
Dan is er het dagprogramma ontwikkelingsgericht vanuit jeugdhulp. Als ouders jeugdhulp nodig hebben voor hun kind, kunnen ze dit bespreken met een medewerker van de Vraagwijzer van de gemeente (afspraak door te bellen naar telefoonnummer 14010, optie 9). De medewerker van de Vraagwijzer kan daarna verwijzen naar het wijkteam van de gemeente. Als jeugdhulp nodig is, kan de wijkteammedewerker dit regelen.
Heeft het kind blijvende psychische problematiek en verstandelijke en/of lichamelijke beperking?
Dan is er langdurige begeleiding vanuit jeugdhulp. Als ouders jeugdhulp nodig hebben voor hun kind, kunnen ze dit bespreken met een medewerker van de Vraagwijzer van de gemeente (afspraak door te bellen naar telefoonnummer 14010, optie 9). De medewerker van de Vraagwijzer kan daarna verwijzen naar het wijkteam van de gemeente. Als jeugdhulp nodig is, kan de wijkteammedewerker dit regelen.
