Bomen
In de stad staan ruim 165.000 bomen. Ze staan in straten, op pleinen, langs wegen, singels en in plantsoenen en parken. In natuurlijke stroken met struiken en stukken bos groeien nog eens 450.000 bomen. Samen is dat meer dan 1 boom per inwoner!
In Rotterdam zijn meer dan 700 verschillende soorten bomen te vinden. Er is zelfs een boom naar de stad vernoemd, de Acer pseudoplatanus 'Rotterdam'. Rotterdam heeft ook een aantal monumentale bomen. Bekijk ze hier op een kaart. Link opent een externe pagina.
Meer weten over Rotterdamse bomen? Wandel dan de Bomenroute. Deze loopt door het centrum langs 22 bomen met een verhaal.
Nieuws
De monumentale iep had helaas de iepziekte. De ruim 100 jaar oude boom stond pal naast het Joods herdenkingsmonument Loods 24 aan de Stieltjesstraat. Er komt een nieuwe boom voor in de plaats. Van de stam van de oude iep wordt in samenwerking met stichting Loods 24 iets moois gemaakt.
Iepprik
Net als ruim 2600 andere iepen in Rotterdam heeft de oude boom preventief ieder jaar een middel ingespoten gekregen. De zogenaamde ‘iepprik’. Helaas heeft de boom toch de iepziekte gekregen en was niet meer te redden.
Iepziekte
De iepziekte wordt veroorzaakt door een zeer besmettelijke schimmel van de iepenspintkever. De boom reageert op de schimmelinfectie door besmette houtvaten af te sluiten. Daardoor verwelken de takken en twijgen, waardoor de iep volledig kan afsterven.
De situatie rond de ziekte van deze iep is grondig onderzocht. De boom is weggehaald om te voorkomen dat het een broedplek van de iepenspintkever zou worden. De ziekte kan zich namelijk snel verder verspreiden naar iepen in de omgeving. Dit willen we voorkomen en dat zijn we ook wettelijk verplicht.
Nieuwe boom
De stronk (stobbe) van de iep blijft nog even staan. Die wordt op een later tijdstip uitgegraven. Daarna wordt de groeiplaats ingericht voor een nieuwe boom. Het planten van een nieuwe boom gebeurt dus niet meteen.
Meer weten over bijzondere bomen in Rotterdam?
Kijk op de pagina Monumentale bomen.
Stadsbomen in Rotterdam worden het hele jaar door gecontroleerd. Als blijkt dat een boom dood is of onherstelbaar aangetast, dan wordt deze uit veiligheid verwijderd. Om beter zichtbaar te maken wanneer een boom wordt gekapt, voert de gemeente een pilot uit in Prins Alexander. Hier krijgen 188 bomen een informatiebordje met QR-code.
Pilot
De proef met bordjes op te kappen bomen start in april 2023. Het is de bedoeling om hiermee niet alleen omwonenden, maar ook voorbijgangers te informeren. De bordjes komen alleen op bomen die dood zijn of niet meer kunnen herstellen. Dat is niet altijd van de buitenkant zichtbaar, soms wordt een boom van binnenuit aangetast door een zwam. Als de pilot goed verloopt dan worden de bordjes ook in andere delen van de stad op bomen toegepast.
Zorgplicht bomen
De bordjes zijn een extra manier van informatievoorziening. De werkzaamheden blijven hetzelfde. De gemeente controleert stadsbomen zorgvuldig het hele jaar door, op basis van de zogenaamde zorgplicht. Naar aanleiding van deze boomveiligheidscontroles worden bomen gesnoeid of verwijderd als ze een risico vormen voor de veiligheid. Er wordt pas een kapvergunning aangevraagd als onze boomcontroleurs constateren dat de boom niet meer te redden valt.
Kaart met kapvergunningen
Op de kaart 'kapvergunningen zorgplicht bomen Rotterdam' is te zien voor welke bomen in het openbaar gebied een kapvergunning is aangevraagd, op basis van de zorgplicht. Verleende vergunningen staan er ook op en het bijbehorende besluit is daarbij in te zien. Nadat een vergunning is verleend, geldt er een bezwaartermijn van zes weken.
Kapvergunningen zorgplicht bomen Rotterdam | arcgis.com. Link opent een externe pagina
Nieuwe bomen
Over het algemeen komt er een nieuwe boom op de plek waar er een is weggehaald. Dit gebeurt niet meteen na de kap, maar in het plantseizoen vanaf ongeveer oktober tot en met maart. Alle locaties worden bekeken en beoordeeld of er een nieuwe boom kan komen. Dit is te zien op de Bomenvervangingskaart.. Link opent een externe pagina
Vragen en antwoorden
- Waarom hangen er bordjes met QR-code op de bomen?
Dit is een pilot om direct zichtbare informatie te geven over bomen die voor de veiligheid verwijderd worden. Zodat iedereen, zowel bewoners als voorbijgangers, ervan op de hoogte is dat de boom weggehaald wordt. Als de pilot goed verloopt dan wordt deze manier van markering ook in andere delen van de stad op bomen toegepast. - Waarom blijven deze bomen niet gewoon staan?
Dit gebeurt met het oog op veiligheid. Een dode boom kan takken verliezen of in een keer omvallen. De oorzaak is bij iedere boomsoort verschillend. Ze zijn dood of aangetast en kunnen niet meer herstellen. Het besluit om te rooien (kappen) wordt uiterst zorgvuldig gemaakt door onze boomdeskundigen. Als blijkt dat een boom dood is of aangetast door een parasitaire schimmel, dan pas wordt de boom weggehaald. - Wanneer worden de bomen verwijderd? En waar kan ik dat inzien?
Voor iedere boom wordt eerst een flora-en faunacheck door onze boswachters uitgevoerd. Pas als zeker is dat er geen vogels of andere dieren in de boom nestelen wordt er een kapvergunning aangevraagd. Als die verleend is, dan volgt er een bezwaartermijn van zes weken. Als deze is verlopen en er is geen bezwaar aangetekend, dan wordt de boom verwijderd. Vul op deze kaart het adres in waar de boom staat en kijk naar de bijbehorende tekst en uitleg: Kapvergunningen zorgplicht bomen Rotterdam | arcgis.com. Link opent een externe pagina. - Kan ik bezwaar aantekenen?
Binnen zes weken na het verlenen van de kapvergunning kan bezwaar gemaakt worden. Op de kaart 'kapvergunningen zorgplicht bomen Rotterdam' kunt u zien voor welke bomen in het openbaar gebied een kapvergunning is aangevraagd op basis van de zorgplicht. Klik op een boom op de kaart om in de bijlagen het bijbehorende besluit in te zien.
Kapvergunningen zorgplicht bomen Rotterdam | arcgis.com. Link opent een externe pagina - Komt er een nieuwe boom voor in de plaats?
Over het algemeen wel, maar soms is er een reden om dit niet te doen of op een andere locatie verderop. Dit gebeurt niet meteen na de kap, maar in het plantseizoen vanaf ongeveer oktober tot en met maart. Alle locaties worden bekeken en beoordeeld of er een nieuwe boom kan komen. Dit is te zien op de Bomenvervangingskaart. Link opent een externe pagina. - Wat gebeurt er met het hout van gekapte bomen?
Het hout van gekapte bomen wordt hergebruikt. Een deel van de houtsnippers gaat naar diergaarde Blijdorp en wordt gebruikt als biobrandstof om dierenverblijven te verwarmen. Het stamhout wordt onder meer gebruikt voor natuurspeeltuinen en kinderboerderijen. - Wat doen boomcontroleurs?
Boomcontroleurs inspecteren bomen op gezondheid en veiligheid voor de omgeving. Ze kijken onder meer naar de hoeveelheid en de grootte van het blad in de kroon en of de boom er nog goed bijstaat. Ook wordt er gekeken of er wellicht vruchtlichamen van schimmels (paddenstoelen) aan de boom (takken en/of stam) groeien. Dat betekent meestal het naderende einde van de boom en onveiligheid voor de omgeving. - Waar kan ik meer te weten komen over bomen in Rotterdam?
Op deze pagina staat veel informatie over bomen in Rotterdam. Er staan kaarten op (kapvergunning zorgplicht bomen Rotterdam en de Boomvervangingskaart) en een lijst met monumentale bomen waarvan een aantal onderdeel is van de Rotterdamse Bomenroute.
Een oude treurwilg in Rotterdam-Zuid krijgt als eerste boom in de stad de kans om rustig af te takelen. De boom is aangetast door een zwam, maar is nog steeds waardevol voor de natuur. Vogels kunnen erin schuilen en nestjes maken. Voor andere kleine dieren en insecten is de boom ook heel belangrijk.
Meestal wordt zo’n aangetaste boom voor de veiligheid verwijderd, als die langs een weg, fietspad of stoep staat. Maar deze bijna 70-jaar oude wilg aan de Valkeniersweide heeft alle ruimte voor de natuurlijke aftakeling. Dit kan tientallen jaren duren.
Het hek eromheen is gemaakt van hergebruikte boomstammen. Het gras binnen de omheining wordt niet meer gemaaid, wat ook bijdraagt aan de biodiversiteit.
Meer weten over bijzondere bomen in Rotterdam? Kijk op pagina Monumentale bomen.
Belangrijk voor de stad
Bomen zijn belangrijk voor een fijne, groene omgeving. Ze nemen water op als het regent en geven verkoeling als het heet en droog is. Ze dragen bij aan de biodiversiteit en zorgen voor gezonde lucht in de stad.
Stadsbomen hebben het niet altijd makkelijk. De wortels staan vaak in de verdrukking. Daarom investeert Rotterdam extra in bestaande bomen, door de groeiplek te verbeteren. De oude grond rond de wortels wordt weggezogen en nieuwe voedzame aarde komt ervoor in de plaats. Waar het kan komt er ook meer groen rond de boom.
Zorg voor de bomen
De bomenexperts van de gemeente houden de bomen goed in de gaten. Ze controleren de groei en ontwikkeling van de bomen. Ook bepalen ze waar en wanneer een boom gesnoeid moet worden. Bomen die gevoelig zijn voor ziekten of die een aanrijding of straatophoging hebben ondergaan, krijgen extra aandacht. Bekijk ook het groenonderhoud in Rotterdam.
Boomziekten
Bomen kunnen ook ziek worden of ergens last van hebben. De meest voorkomende ziektes en plagen bij Rotterdamse bomen zijn:
De brandharen van de eikenprocessierupsen kunnen voor vervelende irritatie en jeukklachten zorgen. De eikenprocessierupsen zijn larven van de nachtvlinder en gaan groepsgewijs - in processie - op zoek naar voedsel. Ze komen vooral voor op zomereiken. De gemeente nodigt natuurlijke vijanden van de rups, zoals koolmezen en vleermuizen, uit door het ophangen van nestkasten en bestrijdt de rupsen op gemeentelijke bomen in de risicogebieden, zoals langs drukbezochte fietspaden in parken. Verder worden op diverse locaties nabij en onder eiken niet meer gemaaid, zodat passanten en honden minder snel met de nesten in aanraking komen. Heeft u ook eikenprocessierupsen gezien? U kunt dit in de maanden dat de rups voorkomt, melden via telefoonnummer 14 010. Of via het meldingenformulier onder de categorie bomen. Link opent een externe pagina.
Meer informatie
Op de website van de GGD vindt u meer informatie over de eikenprocessierups. Link opent een externe pagina.
Essentaksterfte wordt veroorzaakt door de schimmel Hymenoscyphus fraxineus. Van juni tot september verschijnen er kleine, witte paddenstoeltjes op afgevallen bladstelen. De paddenstoeltjes produceren sporen die over lange afstanden verspreid worden door de wind. Door de sporen kunnen de bladeren van gezonde essen besmet raken.
Aanpak in Rotterdam
De gemeente zorgt voor het veilig houden van de essen (individuele bomen en bomen of struiken die onderdeel zijn van een plantsoen), door gerichte inspectie, snoei en kap van de aangetaste en risicovolle bomen. Preventief kappen en snoeien doet de gemeente zo min mogelijk, omdat het tempo van de aantasting kan variëren door verschillen in sortiment, locatie en vitaliteit van de essen. Hiermee kan de gemeente de impact van ingrepen op de omgeving zoveel mogelijk beperken.
Hoe te herkennen
De bomenziekte vormt vooral een bedreiging voor jonge essen. Aangetaste takken sterven af, waardoor een steeds groter deel van de boom afsterft. Oudere essen lopen soms weer uit op de gezonde delen en herstellen op die manier of gaan nog jaren mee. Aangetaste essen zijn te herkennen aan de toenemende hoeveelheid kale takken en aan blaasjes of afgestorven plekken op de stam en de takken.
De iepziekte wordt veroorzaakt door een zeer besmettelijke schimmel. De boom reageert op de schimmelinfectie door besmette houtvaten af te sluiten. Daardoor verwelken de takken en twijgen, waardoor de iep volledig kan afsterven.
Iepenspintkever
De schimmel wordt verspreid door de iepenspintkever. Tijdens de zomermaanden vliegt deze kever uit om zich voort te planten, op zoek naar een zieke of kwijnende iep. De vrouwelijke kever boort zich door de bast en zet haar eitjes af. Na het uitkomen van de eitjes duurt het, afhankelijk van het weer, ongeveer twee tot drie weken voordat jonge kevers uitvliegen. Zij zijn met de schimmel besmet en kunnen, door vraat aan jonge twijgen, andere gezonde iepen aantasten. De schimmel kan zich overigens ook via wortelcontact verspreiden tussen een zieke en gezonde iep.
Bestrijding iepziekte
De iepziekte is zeer besmettelijk. Ook dood hout (zoals meegenomen brandhout) kan een besmettingshaard zijn. Iepen waarbij de ziekte is geconstateerd zijn niet meer te redden. Zij worden daarom altijd zo spoedig mogelijk gerooid om besmetting te voorkomen. Het gekapte hout moet bovendien volgens bepaalde voorschriften worden verwerkt. De voorwaarden worden genoemd in de Algemene Plaatselijke Verordening onder Artikel 4:11.
De 'iepprik'
Het iepenbestand in Rotterdam wordt jaarlijks gecontroleerd. Om te voorkomen dat gezonde bomen de ziekte krijgen worden iepen, met een diameter groter dan 15 cm, ingeënt. Het is te vergelijken met een griepprik. Dat seizoen zijn de bomen goed beschermd tegen de iepziekte.
Deze ziekte, een aantasting van kastanjebomen, verspreidt zich over heel Nederland. Bomen krijgen bruine-rode vlekken op de stam en 'bloeden' donker vocht. De aantasting leidt tot baststerfte en soms tot sterfte van de boom. Sterfte wordt vaak versneld of versterkt door secundaire aantastingen door verschillende schimmels. Een bacterie uit de groep van Pseudomonas syringae is de oorzaak. Dode of bijna dode kastanjebomen die veiligheidsrisico's opleveren worden gekapt. Alle bomen met deze ziekte worden jaarlijks gecontroleerd op de mate van besmetting.
Bomenexpert Ronald Loch van de gemeente houdt de bomen en de ontwikkeling van de kastanjebloedingsziekte goed in de gaten. Bekijk het nieuwsitem van Open Rotterdam op YouTube. Link opent een externe pagina.
De massariaziekte (veroorzaakt door een schimmel) zorgt voor optredende houtrot aan de bovenzijde van takken van platanen. Daardoor kunnen takken gemakkelijk afbreken, wat weer ernstige problemen voor de openbare veiligheid kan opleveren. Om die reden worden volwassen en oude platanen gecontroleerd op de aanwezigheid van Massaria. Waar nodig worden aangetaste takken uit de bomen gesnoeid om veilig gebruik van de weg te garanderen.
In mei/juni zijn er in de stad Rotterdam sommige soorten bomen (voornamelijk kersen) en heesters enkele weken ingepakt in een zijdeachtig spinsel. Op de bomen of heesters zitten dan honderden rupsen van de spinselmot. Deze rupsen eten dan alle bladeren op.
De rupsen van de spinselmot zijn te herkennen aan hun geelgroen of geelachtige kleur met donkere stippen. Wanneer de rupsen zich volgegeten hebben, spinnen ze zich in dichte cocons. In juli komen uit deze cocons de spinselmotjes.
In Rotterdam zijn al jarenlang plekken, zoals in Charlois en IJsselmonde, waar de spinselmot een plekje vindt om zichzelf voort te planten. Ervaring van de gemeente is dat zelfs als de bomen helemaal kaal worden gevreten, ze meestal volledig herstellen. Tot nu toe bestrijdt de gemeente Rotterdam deze rupsen niet. De aanwezige spinselmot is namelijk niet gevaarlijk voor de gezondheid.
Bomendepot
Bomen moeten soms helaas weg door werkzaamheden aan bijvoorbeeld het riool. Gezonde, sterke bomen die verplant kunnen worden, krijgen een nieuwe plek binnen een project of ergens anders in de stad. Is er niet meteen een nieuwe plek beschikbaar, dan verzorgen we de boom in het bomendepot. Voordat de bomen een nieuwe plek in de stad krijgen, blijven ze ongeveer 3 jaar in het depot. Zo kunnen ze op hun gemak herstellen. Bekijk de video. Link opent een externe pagina (Vimeo).
Vervangen van bomen
Jaarlijks worden dode bomen en ernstig aangetaste bomen verwijderd. Dat gebeurt uit voorzorg om gevaarlijke situaties te voorkomen. Zoveel mogelijk bomen worden vervangen door nieuwe. Op de Rotterdamse boomvervangingskaart kunt u zien of er een nieuwe boom wordt geplant.
Zorgplicht bomen
De gemeente controleert daarnaast het hele jaar door en in de hele stad bomen op basis van de zogenaamde 'zorgplicht'. Ook dan kan er aanleiding zijn om bomen, die een risico voor de veiligheid vormen, uit voorzorg te snoeien of weg te halen.
Op de kaart 'kapvergunningen zorgplicht bomen Rotterdam' staan bomen in het openbaar gebied waarvoor een kapvergunning is aangevraagd op basis van de zorgplicht. Ook staat er voor welke bomen de vergunning is verleend. Klik op een boom op de kaart om in de bijlage het bijbehorende besluit in te zien. Nadat de vergunning verleend is kunt u binnen zes weken bezwaar maken. Let op: bomen die worden verwijderd in verband met een project staan hier niet op.
Kaart 'Kapvergunningen zorgplicht bomen Rotterdam'. Link opent een externe pagina
Niet alle aanvragen en besluiten voor kapvergunningen staan op deze kaart. Bomen die niet op gemeentelijke grond staan vindt u hier niet. Zoals bomen op het terrein van een woningbouwvereniging.
Omgevingsvergunningen
Alle aangevraagde en verleende omgevingsvergunningen, waaronder kapvergunningen, kunt u inzien op deze kaart.
OmgevingsAlert app
U kunt een melding ontvangen van actuele aanvragen voor omgevingsvergunningen in de buurt. Download hiervoor de OmgevingsAlert app in de App Store of Google Play Store. Zet in de app uw locatie aan en geef aan welk soort meldingen u wilt ontvangen.
Zelf een kapvergunning aanvragen
Wilt u een boom verwijderen, verplaatsen of sterk snoeien? Dan heeft u mogelijk een omgevingsvergunning nodig. Doe de Vergunningcheck en zie meteen of u een vergunning nodig heeft.
