Hulp tegen de eikenprocessierups

Vleermuizen en koolmezen gaan helpen bij de bestrijding van de eikenprocessierups. Afgelopen jaar was er een sterke stijging van het aantal nesten te zien. Vervelend, want de brandharen van de rups zorgen voor jeuk en irritatie.

Helemaal uitbannen van de rups gaat niet lukken, maar de gemeente heeft een plan van aanpak gemaakt om overlast te beperken.

Uitnodigen van natuurlijke vijanden

De gemeente heet natuurlijke vijanden van de rups van harte welkom. Voor de koolmees is de rups een lekker maaltje. De vleermuis is behendig in het vangen van de vlinder. De gemeente heeft daarom vorig jaar mezenkasten en vleermuizenkasten opgehangen in de buurt van eiken. Ook de sluipwesp is zo’n natuurlijke vijand. Onder eikenbomen zijn op verschillende locaties bloembollen en kruiden geplant, die hij waardeert. Minder of helemaal geen grasmaaien helpt ook. Zo vermindert het aantal rupsen in de stad.

Dit jaar werkt de gemeente samen met Stichting Natuurstad Rotterdam in de strijd tegen de eikenprocessierups. Natuurstad heeft begin van het jaar samen met kinderen mezenkasten gemaakt.

Verwijderen nesten en benevelen van eiken

Medewerkers van Stadsbeheer van de gemeente Rotterdam controleren de eiken. Er staan zo’n 8500 eiken in de stad: op de Rotterdamse eikenkaart kunt u zien waar deze staan.

Bewoners kunnen nesten ook melden. U kunt bellen naar 14 010, online een melding maken of gebruik maken van de BuitenBeter-app. Op plekken waar veel mensen langskomen worden de nesten van de rups uit voorzorg door een gespecialiseerd bedrijf verwijderd. Bijvoorbeeld in parken en langs veelgebruikte fiets- en wandelpaden. Voor het verwijderen van de nesten is een speciale rupsenstofzuiger ontwikkeld. Het is een nieuwe compacte machine, die aan de mast van de kraan is gekoppeld. De medewerker bedient de machine vanuit de cabine van de kraan door middel van een camera en zit veilig achter gesloten deur en ramen. Hierdoor heeft de medewerker geen last van de brandharen van de eikenprocessierups.

In 2019 is een proef gestart met het benevelen van bomen waar veel eikenprocessierupsen in zitten. Hierbij wordt een biologische bacterie op het blad van de eik gespoten. De rups, die de bladeren eet, verdraagt dit middel niet. Deze aanpak bleek effectief en wordt dit jaar voortgezet en uitgebreid naar 15 locaties in de stad.

In 2019 heeft Gemeente Rotterdam ook meegedaan aan een landelijk onderzoek van het ministerie Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit. Hiermee worden het gedrag en de lengte van de vluchten van de vlinder van de eikenprocessierups in beeld gebracht. Zoeken zij oorden verder uit de buurt of blijven zij dicht bij hun geboorteplek? In 2020 gaat dit onderzoek verder en worden feromoonvallen opgehangen op een vijftal locaties verspreid door de stad.

De aanpak van de gemeente richt zich op het voorkomen van overlast van de eikenprocessierups in de openbare ruimte. Op particulier terrein is de eigenaar verantwoordelijk voor bestrijding van de rups.

De eikenprocessierups

De rups vormt voor de eik geen directe bedreiging. In de periode van half mei tot eind augustus is er wel kans op klachten. De haartjes van de rups (brandharen) kunnen jeuk, huiduitslag en irritatie aan ogen of luchtwegen veroorzaken. Deze gaan meestal na een paar dagen tot twee weken vanzelf over. Het advies is contact met de brandharen te vermijden.