Biodiversiteit
Rotterdam herstelt en versterkt de biodiversiteit in de stad en de omliggende poldergebieden. Met biodiversiteit bedoelen we de grote hoeveelheid soorten planten, bloemen en dieren.
Wat is biodiversiteit?
Bij biodiversiteit gaat het om de afwisseling van al het leven op aarde. Dus van alle soorten planten, dieren, micro-organismen en schimmels en de variatie aan genetisch materiaal binnen al die soorten. Maar ook om de manieren waarop al die levensvormen samenleven.
Waarom is biodiversiteit zo belangrijk?
Bijen zorgen voor voedsel
Bijen zijn belangrijk voor ons eten. Ze vliegen van bloem naar bloem en halen zo stuifmeel op. Door de bestuiving kunnen planten en bloemen zich voortplanten en helpt het de groei van verschillende soorten groente en fruit. Helaas gaat het niet goed met de wilde bijen. Voedselgebrek en weinig nestgelegenheid spelen daarbij een rol. Daarom ontwikkelt Rotterdam 40 hectare bijenlandschap.
Rotterdam zet zich op allerlei manieren in voor de bij, onder meer door natuurvriendelijk grasbeheer. Dit betekent gevarieerd en gefaseerd maaien. Dat is te zien in bloemrijke bermen en andere groenstroken. Door op verschillende tijdstippen in stroken te maaien, blijven er genoeg bloemen en schuilplekken over. En dat is ook goed voor andere soorten, zoals vlinders en egels.
Schoon water
Biodiversiteit is ook belangrijk voor de kwaliteit van water. In rivieren en meren leven verschillende soorten planten en dieren die het water schoon houden. Minder verschillende soorten planten en dieren betekent dus minder schoon water.
Schone lucht
Bomen en groen zijn belangrijk voor schone lucht en water. Ze zuiveren lucht en nemen water op. Ze trekken vogels en insecten aan, die op hun beurt weer houden van afwisseling. Meer soorten bomen en groen zorgen dus voor meer diersoorten, schone lucht en water. Dat maakt de natuur in Rotterdam beter.
Beleidskader en uitvoeringsagenda Biodiversiteit
In de laatste tientallen jaren is het aantal verschillende planten en dieren helaas overal ter wereld veel minder geworden. Ook in Rotterdam.
Actie is nodig. Daarom heeft de gemeente Rotterdam de Uitvoeringsagenda Biodiversiteit en het Beleidskader Biodiversiteit geschreven. Hierin staan de acties die de komende jaren worden uitgevoerd om de biodiversiteit te verbeteren. Samen met onze partners gaan we weer aan de slag om de stadsnatuur van Rotterdam mooier, rijker en duurzamer te maken.
Bekijk het beleidskader en de uitvoeringsagenda in het nieuwsbericht op Duurzaam010.nl:
Aanpak
Om de biodiversiteit in Rotterdam te verbeteren doen we veel dingen tegelijk (integrale aanpak). Dus dat betekent dat we in de uitvoeringsagenda aandacht besteden aan de bodem, wateropvang, lichtinval. Ook kijken we naar genoeg groen in openbaar gebied en in privétuinen.
Verschillende partijen hebben meegeholpen aan deze uitvoeringsagenda. Onder andere: de Adviescommissie Dierenwelzijn en Stadsnatuur, Rijkswaterstaat, Bureau Stadsnatuur, Natuurmonumenten, Rijkswaterstaat, Havenbedrijf Rotterdam, en vertegenwoordigers van bewonersgroepen.
De Natuurindicatiekaart (NIK)
We hebben onderzocht hoeveel natuur er nu in Rotterdam is. We hebben hiervoor 10 jaar lang informatie over de natuur verzameld. Met deze informatie hebben we een kaart van de stad gemaakt. Deze kaart heet de Natuurindicatiekaart (NIK). Op deze kaart kunt u zien hoeveel natuur er in elke wijk is.
Er zijn grote verschillen. In sommige wijken zijn veel meer planten en dieren dan in andere. Dit maakt het moeilijk om te zeggen hoe het met de natuur in de hele stad gaat. Daarom meten we nu vaste plekken op een vaste manier. Op deze manier is beter te zien welke dingen we kunnen doen om de natuur te helpen.
De kaart kunt u bekijken op de site van het Rotterdams Weerwoord. Link opent een externe pagina. U kunt de kaart ook opvragen via e-mail: biodiversiteitSB@rotterdam.nl. Link opent een externe pagina.
De natuurindicatiekaart is een kaart die laat zien hoeveel natuur er (ongeveer) in de Rotterdamse wijken is. Voor het maken van deze kaart zijn ongeveer 334.000 natuurwaarnemingen van tussen 2010 en 2020 onderzocht. Op de kaart staat de biodiversiteit per vierkante kilometer afgebeeld, variërend van veel, weinig tot geen. De kaart geeft dus een indruk van de biodiversiteit in de wijken.
Dat is belangrijk omdat we zo’n kaart erg goed kunnen gebruiken om maatregelen te nemen die de biodiversiteit in de stad moeten behouden en versterken. Met deze kaart kan de gemeente beter en makkelijker kiezen welke maatregelen ze neemt bij de inrichting en ontwikkeling van de stad.
Voor het natuurmeetnet tellen we elk jaar op meer dan 200 vaste plekken in Rotterdam welke planten en dieren er zijn en hoeveel dat er zijn. Dat doen we in verschillende soorten leefomgevingen: dus zowel in de groene dorpen aan de rand van Rotterdam als in de stenige binnenstad. De telling gebeurt steeds op dezelfde manier. Zo krijgen we gegevens waarmee we kunnen zien of de biodiversiteit over de jaren heen slechter wordt of juist beter. Ook kunnen we zo uitspraken over de natuur in Rotterdam met gegevens ondersteunen.
Het natuurmeetnet is belangrijk omdat we zo over meerdere jaren betrouwbare gegevens krijgen over de biodiversiteit in verschillende delen van de stad. En omdat we die gegevens steeds op dezelfde manier verzamelen, kunnen we ook beter meten wat de invloed op de natuur is van maatregelen die de gemeente neemt bij het beheer, de inrichting en de ontwikkeling van de stad.
We werken op dit moment aan een digitale plek waar alle gegevens over de natuur in Rotterdam te vinden zullen zijn. Het gaat om de gegevens die met het natuurmeetnet worden verzameld. Deze komen eerst beschikbaar voor de gemeentelijke diensten die in de stad fysieke projecten uitvoeren en het openbaar groen beheren. Uiteindelijk is het de bedoeling om de gegevens voor iedereen die geïnteresseerd is beschikbaar te maken.
Het Havenbedrijf volgt zelf al jaren hoe het gaat met de natuur in het havengebied. Omdat dit er voor het stedelijk gebied nog niet was, hebben we daar onze aandacht op gericht.
Help mee
U kunt helpen met het meten van de natuur. Ziet u, als u de hond uitlaat of een wandeling maakt aparte bloemen of plantjes die u nog niet eerder hebt gezien? Of spot u een niet alledaagse vogel in het park naast uw huis of in een Rotterdams natuurgebied? Geef het dan door. Uw informatie is heel belangrijk voor ons. Het helpt ons om beter te begrijpen hoe de natuur in de stad leeft en beweegt. En dat helpt ons om de natuur beter te beschermen.
Klik op de link hieronder om uw waarneming door te geven.
Ben jij een goede buur van de stadsnatuur?
We kunnen er allemaal aan bijdragen de natuur in balans te houden. Zelfs eenvoudige acties helpen. Daarom delen verschillende Rotterdammers hun tips met ons. Tips om de stad, stapje voor stapje, biodiverser en gezonder te maken.
Word jij ook een goede buur van de stadsnatuur? Samen gaat het ons lukken!
Kijk voor een overzicht van alle tips op het Instagram-kanaal. Link opent een externe pagina van het programma Biodiversiteit van de gemeente Rotterdam.
Integrale aanpak
Het verbeteren van biodiversiteit kan alleen met een integrale aanpak van bodem, water, groen, licht en toename van groen in privé- en openbaar gebied.
De Uitvoeringsagenda Biodiversiteit is tot stand gekomen in samenwerking met verschillende partijen in de stad, zoals de Adviescommissie Dierenwelzijn en Stadsnatuur, Rijkswaterstaat, Bureau Stadsnatuur, Natuurmonumenten, Rijkswaterstaat, Havenbedrijf Rotterdam en vertegenwoordigers van bewonersgroepen en anderen. Rotterdam groeit, ook waar het gaat om de aanpak vergroening en klimaatbestendigheid en biodiversiteit.
Biodiversiteit in kaart
Rotterdam gaat de stand van zaken en de kansen voor biodiversiteit in kaart brengen. Er is nog onvoldoende beeld van de stand van de biodiversiteit in de stad en tot nu toe werd er onvoldoende gemonitord. Het is belangrijk voor de biodiversiteit in de stad om aansluiting te vinden bij de grote opgaven in de stad zoals de bouwopgave, klimaatverandering en de energietransitie. Denk aan het zorgen voor meerdere soorten planten in bermen en rondom bomen. Maar ook aan groene daken, groene gevels, tuinen op tussenverdiepingen en sportvelden op parkeergarages.
De '10 van 010'
Zeven dieren en drie planten: zij staan dit jaar symbool voor de biodiversiteit in Rotterdam. De gemeente Rotterdam en partners in de stad hebben deze '10 van 010' benoemd om de biodiversiteit in de stad te verrijken.
De 10 van 010 bestaat uit zoogdieren zoals de egel, de vos en de laatvlieger (vleermuis) en insecten zoals de rosse metselbij en de kleine vuurvlinder. De bloemen en planten die op de lijst staan zijn de steenbreekvaren, de zwanenbloem en de zoete kers. De zanglijster staat voor de vogels en de snoek maakt de lijst af. Samen dragen zij bij aan een groene, waterrijke, weelderige stadsnatuur, rijk aan biodiversiteit.
Aan Rotterdammers wordt gevraagd mee te monitoren om zo het leefgebied van deze dieren en planten beter in kaart te brengen. Daarnaast haakt de '10 van 010' aan bij de zeven grote stadsprojecten en bij andere gemeentelijke programma’s als het actieplan Rotterdam gaat voor groen, het Rotterdams WeerWoord en het Multifunctionele Dakenprogramma.
- Wilt u meer weten over de 10 van 010?
U vindt het op de pagina De 10 van 010.
Inheemse planten
Wilt u uw meer biodiversiteit in uw eigen omgeving? Ga dan aan de slag met inheemse planten! U kunt bijvoorbeeld een geveltuin aanleggen of uw tuin, balkon of dak groener te maken. Insecten en andere dieren zijn vaak afhankelijk van inheemse plantensoorten als voedselbron. Gebruik daarom bij voorkeur inheemse planten, die van nature voor in de stad voorkomen. En kies voor variatie in de beplanting, hou rekening met zon en schaduwplekken en het soort bodem. Dan komt u straks meer bijen, vlinders, vogels en ander dieren tegen.
Kijk voor meer informatie en inspirerende voorbeelden van inheemse planten, kruiden, heesters en bomen op de inheemse plantenlijst. Daar vindt u ook tuintips.
Bekijk ook de subsidieregeling klimaatadaptatie van de gemeente. U kunt een extra bijdrage krijgen als u uw (gevel)tuin, balkon of dak een stuk groener maakt én daarbij inheemse planten gebruikt.
Meer informatie
Voor vragen over de 'Uitvoeringsagenda biodiversiteit' kunt u contact opnemen met Ingeborg Berger, e-mail iga.berger@rotterdam.nl. Link opent een externe pagina