Grondwater
Grondwater is het water dat in de bodem zit. Dit wordt aangevuld door neerslag, zoals regen of hagel. Grondwater is verbonden met het water in sloten, vijvers en rivieren. De grondwaterstand geeft aan tot hoe hoog het water in de grond zit. We noemen dit ook het grondwaterpeil.
De grondwaterstand in Rotterdam verandert vaak. Dit kan gevolgen hebben in de openbare ruimte, maar ook op particulier terrein. Hoge of lage grondwaterstand kan komen door weersomstandigheden, de verschillende seizoenen, en ook de locatie waar je bent speelt een rol. Werkzaamheden in de buitenruimte, zoals de vervanging van het riool, kunnen ook invloed hebben op de grondwaterstand.
Een keer per maand meten we de stand van het grondwater in Rotterdam. Dit doen we via ongeveer 2.000 peilbuizen. Hierdoor krijgen we inzicht in de algemene grondwaterstand. Sinds 2020 meten de peilbuizen ook plotselinge extreme waarden. Zoals bij hevige, plaatselijke hoosbuien. Deze waarden kunnen per locatie worden opgevraagd via het Waterloket. Link opent een externe pagina.
Benieuwd naar de algemene grondwaterstand bij u in de buurt of in een andere wijk van Rotterdam? Bekijk de cijfers via deze kaart. Link opent een externe pagina.
- Ga naar gis.rotterdam.nl. Link opent een externe pagina. In de linkerkolom vindt u de map Grondwaterstanden. Klik op het plusje links daarvan en vink vervolgens het vakje aan naast Grondwatermeetnet. In deze kaartlaag staan alle relevante peilbuizen.
- Klik in de rechterkolom op de groene knop Kaart tonen. Hierdoor verschijnt de kaart. Zorg dat in de rechterkolom het vinkje voor Grondwatermeetnet aanstaat. Selecteer vervolgens ook het informatie-icoontje, met de letter i, dat hierachter staat. Het ‘i’-icoon wordt dan donkerblauw.
- Rechtsboven in de lichtblauwe balk zit een knop Locatie zoeken. Klik daarop en vul de straatnaam in waar u meer over wilt weten.
- U ziet nu blauwe en rode symbolen. Blauwe symbolen zijn peilbuizen die nog in gebruik zijn. Rode symbolen zijn peilbuizen die niet meer in gebruik zijn. U kunt op een rood of blauw symbool klikken om de gegevens van die peilbuis op te vragen. Let op: niet elke peilbuis toont gegevens over de hoogte van het maaiveld ten opzichte van NAP.
- Onderaan het overzicht met gegevens staat Klik hier. Via deze link komt u op een nieuw scherm met de grondwaterstanden. De getallen in de kolom onder Meetwaarde tonen de grondwaterstand ten opzichte van NAP. Als u deze gegevens vergelijkt met de hoogte van het maaiveld, ook ten opzichte van NAP, kunt u bepalen hoe diep het grondwater op een bepaalde plaats staat. De hoogte van het maaiveld vindt u onder de kolom Peilbuis.
- Heeft er bij een peilbuis bij u in de buurt geen meting plaatsgevonden? Onder de kolom Meetwaarden staat bij ‘omschrijving’ de reden daarvoor.
Hoogtemeeting maaiveld
Informatie over de hoogte van het maaiveld bij u in de buurt kan verouderd zijn of zelfs ontbreken. In dat geval kunt u zelf een recente hoogtemeting van het maaiveld opzoeken.
- Ga opnieuw naar gis.rotterdam.nl. Link opent een externe pagina. In de linkerkolom vindt u helemaal bovenaan de map Kernregistratie Geografie. Klik op het plusje links daarvan en vink vervolgens het vakje aan naast Hoogtebestand Rotterdam. Hier vindt u per gebied de maaiveldhoogte, van verschillende jaren.
- Door op het plusje voor een map te klikken, opent u de onderliggende mappen. Selecteer de map waarin u geïnteresseerd bent door op het vakje links ervan te klikken.
- Open de kaart en klik in de rechterkolom een of meerdere gebieden aan waarvan u de gegevens wilt zien. Klik ook op het informatie-icoontje, met de letter i, dat hierachter staat. Het ‘i’-icoon wordt dan donkerblauw.
- Rechtsboven in de lichtblauwe balk zit een knop Locatie zoeken. Klik daarop en vul de straatnaam in waar u meer over wilt weten.
Door in de kaart te klikken, vindt u de hoogte van een locatie ten opzichte van NAP. Soms klopt de hoogte niet helemaal, doordat er bijvoorbeeld bomen of struiken op die plek kunnen staan. Voor de zekerheid kunt u daarom het best een aantal verschillende punten dicht bij elkaar aanklikken. Ook daken van huizen liggen natuurlijk veel hoger. In 2019 corrigeerden we de meeste peilbuizen voor het laatst. Hierdoor kunnen de huidige meetwaarden iets afwijken van die voor dit jaar.
Om te kunnen beoordelen of uw houten paalfundering droog zou kunnen staan, heeft u de hoogtegegevens van het funderingshout ten opzichte van NAP nodig. Deze vindt u bijvoorbeeld op de bouwtekeningen. Als huiseigenaar bent u zelf verantwoordelijk voor het verzamelen van die gegevens. Met een funderingsonderzoek kan de actuele hoogteligging worden bepaald.
Om te kunnen zien of uw pand zich in een risicogebied voor funderingsproblemen bevindt, kunt u de risicokaart van het Funderingsloket. Link opent een externe pagina raadplegen.
Hoge grondwaterstand
Grondwaterstand kan tijdelijk hoog zijn door neerslag. Maar het kan ook hoog staan als gevolg van verzakking van de bodem of waterdruk in diepere bodemlagen. Dit kan zorgen voor wateroverlast. Een hoge grondwaterstand kan ervoor zorgen dat er water in lage (kruip)ruimtes of niet-waterdichte kelders komt. Ook kan je tuin heel nat worden.
In de openbare ruimte zorgt een te hoge grondwaterstand soms voor drassige parken of opvriezende wegen. Als we verwachten dat de grondwaterstand op een plek vaak te hoog wordt, leggen we daar drainage aan. Dan kan het grondwater naar sloten in de buurt stromen.
Eigenaren zijn zelf verantwoordelijk voor wateroverlast op hun eigen terrein.
- Zorg ervoor dat het regenwater dat op of rond de woning valt, goed wordt afgevoerd. Wateroverlast in kelders en kruipruimtes wordt ook vaak veroorzaakt door regenwater.
- Vul een diepe kruipruimte aan met een laag schelpen of zand.
- Maak ondergrondse ruimtes, zoals kelders en souterrains, waterdicht aan de binnen- en buitenkant. Vraag een deskundig bedrijf om advies.
- Leg drainage (waterafvoer) aan op uw eigen terrein. Deze kunt u aansluiten op een gemeentelijke drainage, het riool, of rechtstreeks op een sloot.
- Laat uw huisaansluiting naar het gemeenteriool controleren. Wanneer deze niet meer voldoende werkt, kan dit wateroverlast in kelders of kruipruimtes veroorzaken. U kunt deze aansluiting makkelijk laten repareren. Ook een pomp of terugslagklep in uw aansluiting voorkomt wateroverlast.
Voorkom wateroverlast ná rioolwerkzaamheden (animatie) - YouTube. Link opent een externe pagina
Lage grondwaterstand
Een lage grondwaterstand kan problemen geven, zoals verdroging, verzakking van de bodem of droogstaan van houten funderingspalen. En bij langdurige droogstand kunnen deze funderingen zelfs instorten. Het grondwater kan ook te diep zitten voor bomen of groen waardoor verdroging ontstaat.
In de openbare ruimte kunnen er verzakkingen ontstaan bij wegen of bomen en plantsoenen verdrogen. Door te vergroenen geven wij het regenwater de kans om in de bodem te zakken en het grondwater aan te vullen. Waterbergingen. Link opent een externe pagina of waterpasserende verharding. Link opent een externe pagina helpen ook. We leggen ook infiltratieleidingen aan, in combinatie met drainage, om eventueel water aan te voeren in gebied waar het nodig is.
Eigenaren kunnen zelf ook wat doen aan een lage grondwaterstand op hun eigen terrein.
- Laat regenwater niet naar het riool stromen, maar laat het in de bodem dringen. Bijvoorbeeld door harde stenen of tegels in uw tuin te vervangen door planten, gras, waterpasserende of waterdoorlatende verharding, infiltratiebuizen aan te leggen of regenpijpen af te zagen (afkoppelen). Link opent een externe pagina.
- Plaats een peilbuis op uw terrein om de grondwaterstand in de gaten te houden.
- Laat een deskundig bedrijf een funderingsonderzoek uitvoeren. Hiermee komt u achter de staat en houdbaarheid van uw fundering. Kijk voor meer informatie op onze pagina over het Funderingsloket. Link opent een externe pagina.
Grondwaterzorgplicht
Sinds 2008 geldt de Wet gemeentelijke watertaken, die per december 2009 is opgegaan in de Waterwet. Vanuit deze wet dragen we gemeentelijke zorgplicht voor grondwater. Dit betekent níet dat de we aansprakelijk zijn voor grondwaterproblemen, maar we zijn wél aanspreekbaar.
De hoofdlijnen van ons grondwaterbeleid staan in het Gemeentelijk Rioleringsplan. Link opent een externe pagina.
Provincie en waterschappen
De provincie en waterschappen spelen ook een rol. Waterschappen beheren het peil van het oppervlaktewater, dat sterk samenhangt met het grondwaterpeil. Verder verlenen de provincie en de waterschappen vergunningen voor grondwateronttrekkingen. In het kader van de zorgplicht voor grondwater werkt de gemeente dan ook nauw samen met deze partijen.
Vervuiling van het grondwater
Menselijke activiteiten kunnen leiden tot vervuiling van het grondwater. Dit noemen we ook wel verontreiniging. Denk bijvoorbeeld aan het morsen of lozen van olie, of veel afval in het water. Ook het wassen van uw auto op straat vervuilt het grondwater. Was uw auto daarom liever in de wasstraat.
Contact met verontreinigd grondwater kan schadelijk zijn voor de gezondheid van mens en dier. Bovendien kan verontreiniging zich via het grondwater verspreiden, waardoor een groter gebied vervuild raakt. Meer weten over de kwaliteit van de bodem en het grondwater in Rotterdam? U kunt informatie opvragen bij de DCMR Milieudienst Rijnmond.
Meer informatie
Heeft u vragen of opmerkingen stuur dan een bericht aan het Waterloket via waterloket@rotterdam.nl. Link opent een externe pagina.
