Ga naar de hoofdinhoud

Leestijd: 3 min

Wet kwaliteitsborging bouwen

Vanaf 1 januari 2024 gaat de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in. Het is een nieuwe wet, waardoor de bouwregels veranderen. Deze wet zorgt voor meer toezicht en controle in de bouw, om de bouwkwaliteit te verbeteren.

Nu kijkt de gemeente bouwplannen nog van tevoren na. De gemeente let ook op de uitvoering van de plannen volgens de verleende vergunning. Onder de Wkb dragen partijen in de bouw zelf zorg voor het voldoen aan de voorschriften.

U checkt van tevoren of uw bouwwerk onder de Wkb valt. Dat doet u in het Omgevingsloket. Link opent een externe pagina. Valt uw bouwwerk onder de Wkb? Dan moet u een kwaliteitsborger inschakelen. Dat is een onafhankelijke controleur.  

Wat doet een kwaliteitsborger?

Kwaliteitsborgers brengen de bouwtechnische risico's in kaart. Ze kijken mee vanaf de start van het bouwplan. Ze bepalen welke maatregelen nodig zijn om alle risico's te voorkomen of te beperken. Dat gebeurt bij het ontwerp en op de bouwplaats. Andere partijen die bij de bouw betrokken zijn, kunnen daarbij helpen. Daarmee is de kans groter dat bouwwerken aan alle bouweisen voldoen. 

Door de  Wkb wordt de aansprakelijkheid voor bouwfouten groter voor de aannemer.Bouwwerken moeten veilig, gezond, bruikbaar en duurzaam zijn. De regels hiervoor staan in het Besluit bouwwerken leefomgeving. Link opent een externe pagina. De Wkb regelt de controle op het om aan die regels te voldoen.

Eerst bouwwerken in laagste risicoklasse

De Wkb gaat op 1 januari 2024 in voor nieuwe bouwwerken in gevolgklasse 1. Dat is de laagste risicoklasse waar bijvoorbeeld eengezinswoningen en kleinere bedrijfspanden onder vallen. Een uitgebreide lijst van wat er onder gevolgklasse 1 valt, vindt u op de pagina Bouwwerken in gevolgklasse 1. Link opent een externe pagina.

Vanaf 1 januari 2025 valt het verbouwen van bouwwerken in gevolgklasse 1 ook onder de Wkb.

Bouwen na 1 januari 2024

Vanaf 1 januari 2024 zijn de bouwregels veranderd.  De Omgevingswet knipt de bouwvergunning op in 2 delen: 

  1. het ruimtelijk bouwen
  2. het technisch bouwen

Ruimtelijk bouwen

Ruimtelijk bouwen gaat over of u op een bepaalde plek mag bouwen. Hiervoor heeft u straks een vergunning nodig voor de omgevingsplanactiviteit bouwen. De omgevingsplanactiviteit bouwen is de toestemming om op de plek te bouwen. Met bouwactiviteit bedoelen we het proces van het bouwen. De gemeente gaat na of uw bouwplan past binnen de regels van het Omgevingsplan. In het Omgevingsplan staan bijvoorbeeld regels over het uiterlijk van het bouwwerk. Het kan ook zijn dat er zonder vergunning gebouwd mag worden. Dat weet u nadat u de vergunningcheck heeft gedaan. 
Als u zonder vergunning mag bouwen, heet dat: vergunningvrij bouwen. Deze mogelijkheden staan in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) en in het Omgevingsplan. En ook al is uw bouwplan vergunningvrij, dan moet u nog wel voldoen aan de regels van het Bbl en aan de algemene regels in het Omgevingsplan.

Naast de regels voor ruimtelijk bouwen moet u ook voldoen aan de regels over technisch bouwen.

Technisch bouwen

Bij technisch bouwen zijn er 3 mogelijkheden:  

  1. het bouwen is vergunningvrij
  2. het bouwen kan meldingplichtig zijn vanwege de Wkb (alleen voor nieuwbouw)
  3. of het bouwen is vergunningplichtig, u heeft een vergunning nodig

Kleine bouwwerken zijn vaak vergunningvrij. U heeft dan geen vergunning nodig. Kleine bouwwerken zijn bijvoorbeeld: een dakkapel, een schutting, een serre, een garage of een uitbouw.

Meer informatie over de Wkb en kwaliteitsborgers

Valt de bouw van een bouwwerk onder de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen? Dan moet u eerst nagaan of er sprake is van bijzondere lokale omstandigheden.

Kijk op de website van de Rijksoverheid. Link opent een externe pagina voor meer informatie over de Wkb. Daar leest u ook meer over: 

  • De gevolgklassen
  • De kwaliteitsborger
  • Hoe u de technische vergunning aanvraagt
  • Wat u moet doen als uw bouwwerk klaar is