Zwart Janstraat
De Zwart Janstraat vormt samen met de Noordmolenstraat de Noorderboulevard, het kloppend hart van het Oude Noorden. In deze winkelstraat bevinden zich maar liefst 181 winkels; van grote landelijke ketens tot kleinschalige speciaalzaken. Naast buurtbewoners komen hier ook mensen uit andere delen van de stad (en regio) winkelen. Het is een drukke, levendige winkelstraat.
De Zwart Janstraat is een straat met veel verkeer. Er wordt regelmatig te hard gereden. Bovendien wordt er vaak dubbel geparkeerd. Dat zorgt voor onveilige en onoverzichtelijke situaties. Net als tijdens het laden en lossen van het vele vrachtverkeer. In de afgelopen jaren zijn er te veel ongelukken gebeurd, waaronder een paar ernstige. We willen de straat veiliger maken en de leefbaarheid in de straat verbeteren. Zo wordt het fijner om hier te wonen, winkelen, fietsen en lopen.
Pilot eenrichtingsverkeer
De gemeente heeft door middel van een pilot getest of éénrichtingsverkeer in de Zwart Janstraat de straat veiliger maakt. De pilot startte op 14 februari en duurde officieel tot 13 juni 2022.
Monitoring en verzamelen van data
Gedurende deze periode monitorden we de straat en verzamelden we data: hoeveel verkeer reed er door de Zwart Janstraat en omliggende straten en hoe hard ging dit verkeer? Bewoners en ondernemers uit de Zwart Janstraat en omgeving hebben een bijdrage geleverd aan de monitoring. Bovendien vroegen we de gebruikers van de straat hoe zij de verkeersveiligheid ervaren. Alle gegevens zijn verzameld en geanalyseerd. Op basis hiervan is een evaluatie opgesteld en voorgelegd aan de wethouder.
Evaluatie pilot
Het éénrichtingsverkeer heeft een groot deel van de doelstellingen behaald: de Zwart Janstraat is rustiger, er is minder doorgaand verkeer en is een veiligere plek voor fietsers en voetgangers. Het éénrichtingsverkeer heeft wel geleid tot overlast in de omgeving. In sommige straten zoals de Gerard Scholtenstraat was de verkeersintensiteit toegenomen en dat zorgde voor veel overlast.
Handhaving eenrichtingsverkeer
Vanwege de verbetering van verkeersveiligheid en leefbaarheid in de Zwart Janstraat heeft het gemeentebestuur besloten om het éénrichtingsverkeer in de Zwart Janstraat te handhaven. Daarmee is het project pilot eenrichtingsverkeer officieel afgesloten.
Gerard Scholtenstraat
Ter hoogte van het Brancoplein is een tijdelijke oplossing ingevoerd om de overlast te verminderen. De Gerard Scholtenstraat is daar door middel van een paaltje afgesloten voor het verkeer dat uit de Jacob Catsstraat komt. Er zijn verkeersborden opgehangen om het verkeer de wijk uit te leiden. De gemeente gaat hier tijdje verkeerstellingen uitvoeren om te kijken wat voor gevolgen deze ‘knip’ heeft. Als de resultaten positief zijn wordt de tijdelijke oplossing vervangen door een permanente. Uiteraard wordt de buurt daarover geïnformeerd.
Kruispunt Noordmolenstraat - Jacob Catsstraat
Er rijden vanuit de Noordmolenstraat nog te veel auto’s de Zwart Janstraat in, spookrijders dus. De gemeente heeft onderzocht op welke manieren dit voorkomen kan worden. En heeft deze opties besproken met de verkeerspolitie. Zij hebben geadviseerd om voorlopig alleen de extra fietsstrook op het wegdek aan te brengen. Auto’s gaan hierdoor meer in het midden van de straat rijden. Dit belemmert verkeer uit de Noordmolenstraat om de Zwart Janstraat in te rijden.
Digitale nieuwsbrief
Tijdens de pilot eenrichtingsverkeer stuurde het projectteam elke maand een digitale nieuwsbrief. Link opent een externe pagina.
Let op! Er worden geen nieuwsbrieven meer verstuurd. Dus u kunt zich hier niet meer voor aanmelden.
Uit onderzoek blijkt dat er veel doorgaand verkeer gebruikmaakt van de Zwart Janstraat. Dat wil zeggen: verkeer onderweg naar de snelweg. Dit verkeer maakt de straat drukker en onveiliger. We willen dat dit verkeer gewoon via de hoofdwegen de stad uitgaat, bijvoorbeeld via de Schiekade. Het eenrichtingsverkeer geldt dus juist vanaf de Bergweg richting de Noordmolenstraat. Deze rijrichting is in nauw overleg met de klankbordgroep - met bewoners en ondernemers - gekozen. Het éénrichtingsverkeer geldt niet voor fietsers: zij kunnen in beide richtingen over de Zwart Janstraat fietsen.
Voor de pilot heeft de gemeente in overleg met de klankbordgroep acht doelstellingen geformuleerd. Tijdens het monitoren is data verzameld om te onderzoeken of deze doelstellingen wel of niet zijn behaald:
- Verkeersafname op de Zwart Janstraat.
- Beperken van doorgaand verkeer.
- Een verbetering van de verkeersveiligheid voor fietsers en voetgangers op de Zwart Janstraat.
- Een verbetering van de leefbaarheid voor fietsers en voetgangers op de Zwart Janstraat.
- Vergelijkbare verkeersintensiteiten in de omgeving/omliggende straten.
- Garanderen bereikbaarheid winkels en restaurants/cafés.
- Garanderen bereikbaarheid nood- en hulpdiensten.
- Garanderen rijtijden tram Bergweg.
Uit de analyse van de verzamelde data is gebleken dat 5 van de 8 doelstellingen (zie vraag hierboven) zijn behaald. Het garanderen van de rijtijden van de RET is niet gehaald. De oorzaak was de nieuwe (tijdelijke) afslag van de Bergweg links de Zwart Janstraat in. Deze afslag is inmiddels verwijderd.
Een aantal omliggende straten -en met name de Gerard Scholtenstraat- hebben overlast van verkeerstoename in hun straat. Dus de doelstelling ‘Vergelijkbare verkeersintensiteiten in de omgeving/ omliggende straten’ is ook niet gehaald.
Tijdens de pilot is gebleken dat de leefbaarheid van de Zwart Janstraat moeilijk te onderzoeken is. Daarom kan de gemeente niet concluderen of deze doelstelling is gehaald of niet.
De gemeente heeft verschillende methoden ingezet om te monitoren. Deze zijn onder te verdelen in twee soorten:
- Verkeersonderzoeken: op 7 locaties zijn verkeerstellingen gedaan, op de Zwart Janstraat zijn snelheidsmetingen uitgevoerd en er zijn zogenaamde flowcheck analyses uitgevoerd om de herkomst en de bestemming van het verkeer te achterhalen.
- Observaties en interviews: verschillende partijen hebben hun observaties met ons gedeeld. Denk aan de nood- en hulpdiensten, de Wijkraad, de RET en bewoners en ondernemers. Deze laatste groep heeft hun signalen met ons gedeeld via 14 010, de Gemeentepeiler, via straatinterviews en de maandelijkse enquête van monitoringscommissie.
Het eenrichtingsverkeer heeft geleid tot meer verkeer in de omgeving. Sommige straten zijn hierop berekend, maar voor woonstraten zoals de Gerard Scholtenstraat is deze intensiteit ongewenst.
Door het aanbrengen van belijning van het fietspad in de tegenrichting wordt de straat visueel smaller. Hier zitten echter ook beperkingen aan. Bij deze tijdelijke wijziging is namelijk ook rekening gehouden met het vrachtverkeer dat door de straat moet kunnen rijden. Fietsers in de tegenrichting hebben 1,90 meter ruimte vanaf de geparkeerde voertuigen. Afhankelijk van de ervaringen tijdens de pilot, kunnen er aan het wegprofiel mogelijk nog wijzigingen worden doorgevoerd. De snelheid wordt uiteraard gemonitord.
De gemeente is hierover in gesprek met de ondernemers. Een aantal ondernemers heeft aangegeven minder omzet te draaien sinds de invoering van het eenrichtingsverkeer. De gemeente heeft toelichting gegeven op het proces van nadeelcompensatie. Elke ondernemer heeft het recht om hier gebruik van te maken. Ook de contactgegevens van de Ondernemersbalie en de Bedrijfscontactfunctionaris zijn met alle leden van de BIZ Noorderboulevard gedeeld.
De gemeente ontwikkelt bovendien een gebiedspromotiecampagne om een eventuele afname van het aantal bezoekers tegemoet te komen. Via de campagne laten we zien hoe het leuk het is om te winkelen op de Noorderboulevard.
De gemeente ontwikkelt een gebiedspromotiecampagne om een eventuele afname van het aantal bezoekers tegemoet te komen. Via de campagne laten we potentiële klanten weten hoe het leuk het is om te winkelen op de Noorderboulevard.
De handhavingscapaciteit van de gemeente en de politie is beperkt. Daarnaast is het kostbaar om dit langere tijd in te zetten. Het (wettelijke) uitgangspunt is dat we problemen met straatinrichting oplossen en slechts incidenteel handhaving toepassen. In het begin van de pilot zullen er verkeersregelaars zijn die het autoverkeer wijzen op de nieuwe rijrichting.
Cameratoezicht is alleen iets waard als er ook een handhaver naar kijkt, dus dat lost het capaciteitsprobleem niet op. De toepassing van flitsers is juridisch heel complex en ook ruimtelijk moet een straat zich ervoor lenen. We gaan er vanuit het hardrijdersprobleem in de Zwart Janstraat met de drempels onder controle te krijgen.
Venstertijden worden bijna nergens in de stad toegepast. Wel geldt er in heel Rotterdam een venstertijd vanuit geluidswetgeving: ’s nachts mogen winkels niet bevoorraad worden, tenzij ze een afgesloten laad- en losplek hebben. Venstertijden hebben ook nadelen: heel veel vrachtverkeer op piekmomenten.
De situatie op de kruising met de Noordmolenstraat is zo ingericht dat fietsers niet zomaar doorrijden richting Noordplein, de straat buigt hier op het einde af om dit te benadrukken. Fietsers die toch doorrijden doen dit waarschijnlijk zeer bewust. Het is een bekend probleem, maar extra bebording gaat daarom waarschijnlijk niet werken. Hier moet buiten het project om naar gekeken worden.
