Plan van Aanpak Lombardijen
Rond de jaarwisseling 2020-2021 werd Lombardijen opgeschrikt door een aantal ernstige vuurwerkincidenten. Twee scholen, het kantoor van de stadsmarinier aan de Dantestraat en een politieauto werden ernstig beschadigd. De leefbaarheid in Lombardijen staat onder druk. Bewoners waren al langer negatief over de veiligheid in de wijk.
Lombardijen heeft het als wijk sociaal en sociaaleconomisch gezien zwaar. Het aantal meldingen van conflicten in de leefomgeving, zoals bijvoorbeeld burenruzies, is groot. Er is vaak sprake van multi-problematiek in gezinnen zoals armoede, schulden en opvoedingsproblemen. De weg naar de hulpverlening wordt niet altijd gevonden.
De wijk stamt uit de jaren zestig en een deel van de woningen voldoet niet meer aan de huidige wooneisen. In de Homerus- en de Molièrebuurt is sprake van zeer eenzijdige bebouwing en zijn er weinig woningen beschikbaar in het middensegment.
Enkele straten ogen vervuild. Er zijn veel naast-plaatsingen en er is veel zwerfvuil. Uit een wijkanalyse blijkt dat ouders hun kinderen minder vaak laten buitenspelen. Het vertrouwen in de overheid is laag.
Plan van Aanpak Lombardijen 2021-2024
Voor de wijk is een aanpak gemaakt samen met de diverse organisaties die in de wijk aanwezig zijn voor de komende vier jaar (2021-2024). Ook bevat dit plan een duidelijke actielijst voor de betrokken organisaties. Het plan is aan te passen als het nodig is: er kunnen activiteiten aan worden toegevoegd of worden verwijderd.
Lombardijen is een wijk die veel uitdagingen kent, maar ook veel kansen heeft. Met een extra zetje in de rug moet het lukken om de leefbaarheid en het gevoel van veiligheid weer te vergroten.
Uitgangspunten
Voor dit plan gelden de volgende uitgangspunten:
- Slimmer informatie-gestuurd werken: op basis van analyses en wijk-specifieke kennis wordt de échte problematiek zichtbaar zodat we kunnen werken aan oplossingen.
- Focus aanbrengen door opgavegericht te werken: we selecteren gezamenlijk een aantal opgaven waarop we ons de komende jaren op gaan richten en ontwikkelen een wijkgerichte aanpak.
- Bewoners en ondernemers betrekken: samen met bewoners werken we aan die opgaven die het beste voor de bewoners van de wijk zijn.
Kansen
Lombardijen biedt veel kansen:
Lombardijen kent veel actieve bewoners. Zo is er onder andere een huurdersplatform (HPL), een buurtpreventieteam en er zijn Buurt Bestuurt-comités. Vrijwilligers organiseren activiteiten in de wijk. Ook organiseren de ondernemers regelmatig evenementen.
Bewoners weten niet altijd professionele hulp te vinden als ze problemen hebben, maar er zijn veel informele netwerken van bewoners die elkaar helpen.
Lombardijen is in de jaren zestig gebouwd als een groene, ruim opgezette wijk. Er is een park midden in de wijk, er zijn veel groenstroken en speelplaatsen. Ook liggen langs de wijk sportvelden en groene gebieden.
Lombardijen ligt aan de rand van de stad, maar heeft met een treinstation en tramlijn goede verbindingen naar de stad en omgeving. Er zijn goede faciliteiten in de wijk, er zijn winkels, scholen en andere faciliteiten, zoals het ziekenhuis dichtbij. Ook zijn er verschillende bedrijventerreinen en zijn de grote haven- en industrieterreinen vlakbij.
Wat willen we bereiken?
De ambitie voor dit plan is om de wijk meer in balans te brengen. De veiligheid en leefbaarheid en het gevoel van veiligheid en leefbaarheid, moeten toenemen, net zoals de tevredenheid met de wijk.
De bewoners ervaren een meer zichtbare en nabije overheid en zijn betrokken bij de wijk. Bewoners weten de overheid en hulpverleners beter te vinden.
In de aanpak wordt een koppeling gemaakt met het Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ).
Aanpak in vijf pijlers
Samen met de organisaties in de wijk is een analyse gemaakt van de wijk om tot een gezamenlijke aanpak te komen. De acties zijn aan de hand hiervan vastgesteld en vertaald in vijf pijlers die samen de aanpak dragen. Hieronder wordt elke pijler kort uitgelegd.
Brede veiligheidsaanpak op criminaliteit en overlast:
- HIC-aanpak
- Cameratoezicht
- Aanpak woonoverlast
- Aanpak jongerenoverlast en criminele jongeren (onder andere groepsaanpak)
- Inzet op participatie bewoners
De veiligheidsaanpak was in Lombardijen al geïntensiveerd rond de High Impact Crimes (HIC)-delicten. Deze aanpak tegen woninginbraken, overvallen en straatroven wordt voortgezet.
Het gemeentekantoor aan de Dantestraat wordt veranderd in een wijkpost, zodat mensen kunnen binnenlopen en er spreekuren kunnen worden georganiseerd.
Een aanvraag tot uitbreiding van het cameratoezicht in de Homerus-, Molière- en Zenobuurt wordt ingediend. De meldingsbereidheid wordt gestimuleerd, ondermeer door het nadrukkelijker onder de aandacht brengen van de VeiligR-app en MeldR-app. Er wordt intensiever samengewerkt door partners zoals politie, gemeente, Havensteder en zorgaanbieders ten aanzien van overlast door kwetsbare personen.
Onveilige plekken in de wijk worden aangepakt. Met het Openbaar Ministerie wordt gewerkt aan meer justitie in de wijk, bijvoorbeeld het uitvoeren van taakstraffen in de wijk. Buurt Bestuurt, buurtpreventie en de buurtveiligheidsapps worden voortgezet. Er wordt onderzocht of er gestart kan worden met een aantal bestaande initiatieven van de politie zoals de Onwijze moeders (voorlichting aan moeders op scholen),
Politiekids (kinderen van 6-10 worden met hun ouders betrokken bij politiewerk) en Waaks (betrekken van hondenbezitters en bewoners bij het verhogen van de veiligheid in de wijk). De aanpak woonoverlast wordt ook voortgezet.
- Armoede/Schulden
- Jeugd
- GGZ-problematiek
- Stimuleren participatie
Een aantal mensen en gezinnen hebben het zwaar in Lombardijen. Er is vaak sprake van multi-problematiek. Gezinnen kunnen daardoor worstelen met de opvoeding van kinderen. Mensen weten de weg naar de hulpverlening niet altijd goed te vinden en het vertrouwen in de overheid en organisaties is laag.
Armoede en schulden zijn onderliggende problemen die spelen in de wijk en die kunnen leiden tot criminaliteit. Daarom wordt de aanpak van armoede en schulden verstrekt. Door de mensen die werken in de wijk op dit gebied meer te trainen op het herkennen en aanpakken van armoede en schuldenproblematiek. En door dichter bij de bewoners te staan en hulp en informatie laagdrempeliger aan te bieden. Bijvoorbeeld via school, spreekuren in de wijk en via een budgetapp voor jongeren. Ook wordt meer voorlichting gegeven aan onder andere jongeren die 18 jaar oud worden en die op financieel gebied meer verantwoording krijgen.
In 2021 wordt gestart met de pilot ‘armoede en schuldenaanpak’. De welzijnspartnerPit010 heeft hiervoor een aanvullende opdracht gekregen. Zij gaan aan de slag om een community te bouwen rond de mensen die bezig zijn met projecten rondom armoede en schulden in dit gebied. Hierin wordt ook samengewerkt met de werkgroep armoede en schulden van de gebiedscommissie.
Het is niet vanzelfsprekend dat jongeren vanuit thuis voldoende basis meekrijgen om ‘kansrijk, gezond en veilig’ op te groeien. Preventieve inzet op jeugd is daarom belangrijk. Het aantal vroegtijdig schoolverlaters is hoog, net zoals het aantal jongeren met schulden. Daarnaast wordt er veel overlast door jongeren ervaren. Daarom is naast de preventieve aanpak ook een harde aanpak ten aanzien van overlast noodzakelijk. De jeugdaanpak is inmiddels versterkt door de inzet van extra (stedelijk) jongerenwerk en sinds januari 2021 is een groepsaanpak opgestart in Lombardijen.
Er wordt breed ingezet op jeugd en gezinsproblematiek. Daarom wordt ingezet op sociaal-emotionele ontwikkeling, opvoedvaardigheden, ouderbetrokkenheid bij jonge kinderen, veilig buiten spelen en een gezonde leefstijl. Verder wordt vanaf de basisschoolleeftijd intensief ingezet op het terugdringen schoolverzuim/voorkomen vroegtijdig schoolverlaters, talentontwikkeling, voorkomen van schulden, jeugdoverlast en criminaliteit.
Diverse pilots worden gestart in Lombardijen en er wordt intensief samengewerkt met alle partners en scholen om de kansen van kinderen te verbeteren.
In Lombardijen zijn relatief veel kwetsbare mensen die begeleiding krijgen. Er zijn een aantal zorginstellingen, maar er wonen ook mensen met een ggz-indicatie ‘zelfstandig met begeleiding’. Deze mensen zorgen regelmatig voor overlast. Ook is er overlast door verslavingsproblematiek, zowel vanuit woningen als op straat. Daarom is het Spinozapark aangewezen als alcoholverbodsgebied.
Het aantal incidenten, overlast en dreigingen veroorzaakt door mensen met GGZ-problematiek blijft stijgen met zo’n 8% per jaar. Ervaren overlast door personen met verward gedrag en/of GGZ-problematiek wordt nu vaak gemeld bij de politie, terwijl de onderliggende vraag vaak een zorgvraagstuk is. Dit vergt een hechte samenwerking tussen de diverse partnerorganisaties waar de komende jaren nog harder aan wordt gewerkt.
In het verlengde van de ‘Wijk aan Zet’, wil de gemeente in Lombardijen de bewoners nog meer betrekken bij onderwerpen die direct invloed hebben op de eigen leefomgeving. Meedoen, meedenken en meebeslissen moet de standaard zijn waarin de wijk en haar bewoners centraal staan. De inwoners van Lombardijen kennen hun eigen wijk als geen ander. Ze weten precies wat er speelt en wat er moet gebeuren. Ze nemen initiatieven om hun wijk en buurt op te knappen, elkaar te ontmoeten en te helpen als het even niet lekker gaat. Om deze betrokkenheid te vergroten, gaan we bewoners nog actiever benaderen, onder andere met buurtinitiatieven om de leefbaarheid en veiligheid in de omgeving te vergroten. Maar ook op de thema’s buitenruimte, verkeer en wonen willen we bewoners aan de voorkant van het traject nadrukkelijk laten meedenken.
- Schoon en heel
- Aanpak speeltuinen
- Aanpassing onveilige plekken
- Verkeersoverlast
Lombardijen is een mooie, groene wijk, maar de bewoners geven aan zich vaak onveilig te voelen in de wijk. Onveilige plekken worden aangepakt door verlichting aan te brengen en door groen te snoeien. Ook wordt gekeken naar de verkeerssituatie in bepaalde straten waar bewoners aangeven dat er geregeld te hard wordt gereden. In sommige delen van de wijk is veel vuil op straat, door naast-plaatsingen en zwerfvuil. Stadsbeheer van de gemeente gaat gerichter inzetten op het verwijderen en voorkomen van vuil op straat. Er komt meer voorlichting over het aanbieden van vuil, hiervoor zet de gemeente de wijkservicebalie in en gaan we de MeldR App promoten.
We gaan samen met bewoners schouwen om 'enge' plekken te lokaliseren en de speelplaatsen te bekijken. De speelplekken worden geschouwd op de staat van onderhoud en gebruik. Sommige speelplaatsen zijn verouderd en worden door de verkeerde doelgroepen gebruikt. De verkeerssituatie rond deze speelplaatsen wordt bekeken en aangepakt.
- Balans in bestaande woningvoorraad
- Ontwikkelstrategie
- Voorrang voor specifieke doelgroepen
De fysieke gesteldheid van de wijk bepaalt ook het gevoel van leefbaarheid en veiligheid van bewoners. De verouderde woningvoorraad en de vervuiling van de wijk spelen hierin een negatieve rol. De wijk stamt uit de jaren zestig. Een deel van de woningen voldoet niet meer aan de huidige wooneisen en is in slechte staat.
De wijk moet qua woningvoorraad meer in balans worden gebracht. Er zijn weinig woningen in het middensegment. Er wordt een onderzoek gedaan naar de behoefte van de wijk en vervolgens wordt een ontwikkelstrategie ontwikkeld met specifieke aandacht voor de Homerus- en Molièrebuurt. Het plan om de Kop van Homerus te vernieuwen wordt versneld: hier komt nieuwbouw. Vanuit NPRZ werkt Havensteder aan voorrangverlening voor huurwoningen aan bepaalde doelgroepen zoals zorgpersoneel op de woningmarkt.
- Wijkpost
- Spreekuren in de wijk
- Stuurgroep in de wijk
Of het nu gaat om Schone Stad, Toezicht en Handhaving of de politie, er wordt te weinig zichtbaarheid ervaren. Ook vinden bewoners het lastig om de lokale overheid aan te spreken. Er is in zijn algemeenheid weinig vertrouwen in de overheid. Mensen maken niet vaak meldingen van dingen die niet op orde zijn in hun leefomgeving.
De samenstelling van bewoners in Lombardijen is heel verschillend. Om deze reden wordt onderzocht op welke manier(en) welke bewoners kunnen worden bereikt en welke communicatiemiddelen hierbij nodig zijn. Er wordt in ieder geval gestart met het openstellen van het gemeentekantoor aan de Dantestraat als wijkpost, waar diverse instanties spreekuren kunnen houden. Bewoners moeten binnen kunnen lopen voor een vraag, een klacht, een tip of gewoon voor een praatje. Het moet een laagdrempelig punt in de wijk vormen voor bewoners. De projectleider werkt zoveel mogelijk vanuit deze wijkpost. Verder willen we door middel van aanbelacties, het gebruik van Like je wijk (een online buurtplatform) en buurtapps als gemeente meer zichtbaar aanwezig zijn in de wijk.
Eén keer per jaar nodigen we de bewoners uit voor de stuurgroep in de wijk om met hen de vorderingen van de plannen in de wijk te bespreken.
Vervolg/monitoring
Voor de uitvoering van dit plan van aanpak is een projectteam samengesteld onder leiding van een projectmanager van Directie Veiligheid. Jaarlijks wordt over de voortgang van het project gerapporteerd.
