Omgevingsvisie productief
Rotterdam ontwikkelt zich als een stad, haven en regio die ruimte biedt voor de nieuwe economie. Dat is een economie die inspeelt op internationale trends, zoals digitalisering, robotisering, 3D-printing, energietransitie en circulariteit.
Waarbij de producten van nu de grondstoffen zijn voor later. Zo maakt Rotterdam onder andere ruimte voor innovatieve maakindustrie en interactiemilieus, plekken in de stad waar voorzieningen zijn voor ontmoeting en uitwisseling van personen, goederen, kapitaal en kennis. Ook zetten we in op de verbinding met onderwijs en kleinschalig ondernemerschap.
Wat is een productieve stad?
Om kennisuitwisseling te bevorderen, komen er slimme koppelingen tussen de grootschalige industrie en kleinschalige maakinitiatieven. Innovatie is onmisbaar om als maakindustrie (industrie die van materialen nieuwe producten maakt) te kunnen inspelen op ontwikkelingen als reshoring (het terughalen van bedrijfsactiviteiten uit het buitenland) en de opkomst van nieuwe, smart technologieën. Onderwijs speelt een belangrijke rol in het verkrijgen van de ‘21st-century skills’, de vaardigheden die werknemers in deze eeuw nodig hebben om mee te komen op de arbeidsmarkt. Het onderwijsaanbod in de productieve stad sluit dan ook goed aan op de arbeidsmarkt. Daarnaast wordt geïnvesteerd in talentontwikkeling.
Kernwaarden productieve stad
- Havenstad van de toekomst: Rotterdam is van oudsher een havenstad en daar bouwen we op voort.
- Concurrerend en innovatief: In Rotterdam vinden internationale talenten en bedrijven het concurrerende en innovatieve vestigingsklimaat dat ze zoeken.
- Interactie:Rotterdam heeft inspirerende plekken voor ontmoeting en uitwisseling van kennis.
- Ondernemend:Creativiteit en ondernemerschap zijn met elkaar verbonden en krijgen in Rotterdam de ruimte om te groeien.
- Made in Rotterdam:Rotterdamse bedrijven zijn trots op hun vestigingslocatie en tonen dat aan de rest van de wereld.
- Levenslang leren:Rotterdam biedt je een leven lang inspirerende en bereikbare leerwerkplekken om je talenten te ontwikkelen en je aan te passen aan de ‘21st century skills’.
Digitalisering en robotisering
De werkgelegenheid in Rotterdam verandert. Vooral de haven zal een grote verandering doormaken, want door automatisering en robotisering stijgt de productiviteit sterk. Naar verwachting automatiseren de bedrijven binnen tien tot twintig jaar waardoor banen veranderen en verdwijnen. De kraanbestuurder zit straks op kantoor en schepen varen autonoom.
Een belangrijk deel van de Rotterdamse bevolking zal moeite hebben om in deze digitale samenleving mee te komen. Nieuwe werkgelegenheid is vaker ‘hoofdarbeid’ dan ‘handenarbeid’. Daarnaast zijn bedrijven vaker op zoek naar mensen die kunnen samenwerken, communiceren, creëren, netwerken en programmeren. Rotterdam werkt daarom met partners aan een strategie om de haven op een toekomstbestendige manier te vernieuwen en te digitaliseren.
Next economy
Doordat mensen meer 'hoofdarbeid' verrichten, kan een groot deel van de werkzaamheden op een andere plek plaatsvinden. Veel werkzaamheden kun je doen vanuit huis, het café of een 'co-workingspace'. Dit heeft gevolgen voor de mobiliteit en het ruimtegebruik in Rotterdam. Steeds vaker werken mensen in creatieve en innovatieve werkruimtes. Deze zijn zichtbaar als pop-ups in leegstaande kantoren en winkelpanden in het centrum van Rotterdam. Ook nieuwe bedrijven als het Cambridge Innovation Centre (CIC) en het Erasmus Centre for Entrepreneurship (ECE) bieden ruimte aan dergelijke creatieve bedrijfsruimten. Deze ontwikkeling leidt tot grotere druk op de goedkope bedrijfsruimtes in Rotterdam.
Transitie van de economie
Door de opkomst van digitalisering en nieuwe technologieën gaan maatschappelijke en economische ontwikkelingen sneller dan ooit tevoren. De manier waarop Rotterdammers leven verandert ingrijpend door de robotisering, big data, 3D-printing, 'cloudcomputing' en nanotechnologie. Deze transitie noemen we de nieuwe economie. De impact hiervan is vergelijkbaar met die van de industriële revolutie of de introductie van de computer.
De nieuwe economie is circulair en houdt rekening met de draagkracht van de aarde en de mensen. De energietransitie wordt aangegrepen als kans voor nieuwe banen. Het traditionele financiële ‘winstdenken’ van de oude economie wordt vervangen door een integrale waardebepaling waarbij ook ecologische, sociale en intellectuele waarde wordt meegenomen.
Vakmanschap
De transitie van de oude naar de nieuwe economie heeft een enorme invloed op de Rotterdamse arbeidsmarkt. Enerzijds nemen robots bepaalde werkzaamheden over, anderzijds ontstaan nieuwe -nu nog onbekende- industrieën en sectoren. Traditionele industrie en productie zullen hun verdienmodellen vaker halen uit services (beheer en onderhoud)
Maatwerk dankzij vakmanschap en ‘beleving’ door goede marketing worden daarbij steeds belangrijker. De oude en de nieuwe economie bestaan voorlopig nog naast elkaar, wat de dynamiek in de Rotterdamse economie versterkt.
Door de aanwezigheid van veel verschillende bedrijven zullen allerlei ontwikkelingen en verbindingen tussen oude en nieuwe economie nieuwe niches (specifieke en afgebakende plaatsen in een systeem, waarin bepaalde activiteiten optimaal kunnen bestaan of worden uitgevoerd) opleveren. Daarnaast zal de kennis vanuit hogescholen en universiteiten in Rotterdam technologische ontwikkelingen versnellen.
Leven lang leren
In de toekomst moeten Rotterdammers zich continu bijscholen om ervoor te zorgen dat hun kennis goed aansluit op de arbeidsmarkt. Ze zullen steeds vaker werken in tijdelijke en kleine contracten, waarvoor steeds nieuwe kennis en vaardigheden nodig zijn. Leerwerkomgevingen zijn daarom sterk in opkomst. Hier haken we op in door rond onderwijsinstellingen meer ruimte voor werken te maken.
Daarnaast is de verwachting dat er steeds meer (parttime) zzp’ers komen en dat de grens tussen het werkende leven en het pensioen vervaagt. Flexibilisering van de arbeidsmarkt en de verschuiving van baan naar taakgerichte arbeid geeft minder zekerheid. Daarom willen we meer aandacht voor ondernemerschap door onder andere doorgroeimogelijkheden te bieden voor bedrijven: 'van start-up, via scale-up tot grown-up’'
Meer informatie
Kijk voor meer informatie op de pagina over de Omgevingswet; voor alle perspectieven en overige informatie op de webpagina Omgevingsvisie Rotterdam.
Vragen over de omgevingsvisie? Mail naar omgevingsvisieSO@rotterdam.nl. Link opent een externe pagina.