Naamswijziging koloniale achternaam
Rotterdammers die voorouders hebben die tot slaaf gemaakt zijn kunnen een achternaam hebben die verwijst naar dit pijnlijke verleden. Bijvoorbeeld naar een plantage of een slaveneigenaar.
Als Rotterdammers die achternaam willen veranderen, kan dat nu gratis. De gemeente Rotterdam vergoedt de kosten voor deze verandering.
Emotioneel proces
Uw achternaam veranderen kan een emotioneel proces zijn. De gemeente Rotterdam biedt begeleiding en ondersteuning bij dit proces. Daarom werken we vanaf mei met Diaspora Wellhouse. Zij helpen Rotterdammers die meer willen weten over naamswijziging. Ook kunnen zij u in contact brengen met cultuursensitieve professionals die de psychologische verklaring leveren die u nodig hebt bij deze aanvraag. Daarnaast biedt Diaspora Wellhouse dit jaar ook een publiekelijk bewustwordingsprogramma waar de culturele context van naamswijziging besproken zal worden. Vanaf 22 mei 2023 kunnen geïnteresseerden terecht voor meer informatie op de website van Diaspora Wellhouse. Wilt u in de tussentijd meer weten, mail dan naar community@diasporawellhouse.com. Link opent een externe pagina.
Landelijke regeling
De aanvraag voor de naamswijziging gaat via Justis. Dat is de organisatie die de verzoeken voor naamswijziging ontvangt en beoordeelt. Bij de aanvraag moet onder meer een verklaring van een psycholoog zitten. Dat is om aan te tonen dat u als aanvrager last heeft van uw huidige achternaam. Psychische hinder noemen we dat. De aanvraag voor naamswijziging kost 835 euro plus de kosten van uw geboorteakte (15,70 euro) en rekeningen voor een psycholoog. Justis werkt aan een speciale landelijke regeling voor alle nazaten van tot slaaf gemaakten. Zij kunnen dan kosteloos hun achternaam laten veranderen. En een verklaring van een psycholoog is dan ook niet meer nodig.
Vergoeding door de gemeente
De gemeente Rotterdam voert deze regeling nu al in. Dat betekent dat de gemeente de kosten vergoedt van uw naamswijziging. De gemeente betaalt de kosten voor uw aanvraag tot naamswijziging, het afschrift van de geboorteakte en tot 300 euro aan kosten voor de psycholoog.
Let op: U kunt alleen een vergoeding aanvragen als u zelf nog geen kosten heeft gemaakt. Kosten voor het eigen risico van de zorgverzekering (voor het bezoek aan de psycholoog) of zaken als een nieuw paspoort of rijbewijs moet u als de aanvrager zelf betalen.
Voorwaarden
Uw achternaam veranderen kan alleen onder een aantal voorwaarden. De gemeente heeft daar geen invloed op. Lees daarom goed de voorwaarden van Justis in de brochure naamswijziging. Link opent een externe pagina (pdf, Justis.nl). En de veelgestelde vragen hieronder. In 2024 veranderen deze voorwaarden.
Vragen en antwoorden
Het proces tot naamswijziging loopt via Justis. Daarvoor geldt een aantal voorwaarden. Deze kunt u lezen in de brochure naamswijziging. Link opent een externe pagina (pdf, Justis.nl).
De gemeente Rotterdam heeft geen invloed op de huidige regeling van Justis. Justis onderzoekt nu hoe zij de regeling voor nazaten van tot slaafgemaakte eenvoudiger kunnen maken. Dit kost tijd.
In de tussentijd vergoedt de gemeente de kosten om de drempel te verlagen. Wij snappen dat de omstandigheden nog niet ideaal zijn. U kunt ook wachten tot 2024. Dan gaat de nieuwe, eenvoudigere regeling in en heeft u geen psychologische verklaring meer nodig.
Een aanvraag voor naamswijziging loopt via Justis. Diaspora Wellhouse kan u helpen bij de aanvraag. Voor een digitale aanvraag heeft u een DigiD nodig. Een aanvraag kan ook per post. U dient een aanvraag in voor naamswijziging op grond van psychische hinder (categorie C1). Link opent een externe pagina. U moet documenten met de aanvraag meesturen: een geboorteakte van de aanvrager, een instemmingsverklaring (als u de aanvraag voor een ander indient) en een kopie van het paspoort of identiteitsbewijs van de aanvrager.
Psychische hinder betekent dat u in het dagelijks leven last heeft van uw huidige achternaam, waardoor u ernstige lichamelijke of psychische schade lijdt. Bij uw aanvraag moet u een schriftelijke verklaring toevoegen van een BIG- en NIP- of NVO- geregistreerde behandelaar, zoals een psycholoog. Uit die verklaring blijkt dat u psychische hinder ervaart door uw huidige achternaam.
Nadat Justis uw aanvraag heeft ontvangen en de kosten voor de aanvraag zijn betaald, start Justis een onderzoek. De beslissing over de naamswijziging duurt meestal 20 weken. Is de naamswijziging goedgekeurd? Dan wordt uw achternaam veranderd bij Koninklijk Besluit.
Meer informatie over een aanvraag voor naamswijziging bij Justis leest u op de website van Justis. Link opent een externe pagina.
De aanvraag voor naamswijziging loopt via Justis. Na het indienen van uw aanvraag controleert Justis uw gegevens. De beslissing volgt meestal 20 weken nadat u uw verzoek heeft ingediend. Houd rekening met een doorlooptijd van gemiddeld 9 maanden.
U moet aan deze drie voorwaarden voldoen om in aanmerking te komen voor de Rotterdamse vergoeding:
- U woont in de gemeente Rotterdam.
- U wilt uw achternaam wijzigen omdat uw achternaam verbonden is met het Nederlands slavernijverleden. Daarmee bedoelen we de hele periode dat de Nederlandse overheid het tot slaaf maken van mensen, de handel in en het bezit van tot slaafgemaakte mensen toestond en mogelijk maakte én de periode waarin de slavernij werd afgeschaft in de Nederlandse koloniën.
- U heeft een aanvraag voor naamswijziging ingediend bij Justis op grond van categorie C1: Naamswijziging vanwege psychische hinder. Link opent een externe pagina. Of u bent van plan om dat te gaan doen. U kunt alleen vergoeding aanvragen als u zelf nog geen kosten heeft gemaakt.
U krijgt maximaal 835 euro voor de kosten van de aanvraag van Justis. Voor de kosten van het psychologisch onderzoek kunt u maximaal 300 euro krijgen. U kunt alleen vergoeding aanvragen als u zelf nog geen kosten heeft gemaakt. Neem daarom contact op met Diaspora Wellhouse via community@diasporawellhouse.com. Link opent een externe pagina. Zij kunnen u helpen bij uw aanvraag. Ze zorgen ervoor dat de kosten rechtstreeks aan Justis en de psycholoog betaald worden.
De gemeente Rotterdam vergoedt de kosten voor uw naamswijziging. Daarvoor hebben wij informatie nodig. Dit is afhankelijk van welke stappen u zelf al heeft ondernomen.
1. U heeft de naamswijziging nog niet aangevraagd
Als u informatie wil over de naamswijziging of hulp nodig heeft bij uw aanvraag, kunt u contact opnemen met Diaspora Wellhouse via community@diasporawellhouse.com. Link opent een externe pagina. Zij kunnen u ondersteunen bij uw aanvraag voor naamswijziging en doorverwijzen naar een geschikte behandelaar om de psychologische verklaring te krijgen. Ook kunnen zij u helpen bij het verzamelen van de juiste bewijsstukken voor vergoeding van de gemeente Rotterdam.
2. U heeft de naamswijziging al aangevraagd
Stuur een kopie van de ontvangstbevestiging van Justis naar Diaspora Wellhouse via community@diasporawellhouse.com. Link opent een externe pagina. Deze ontvangt u na indienen van de aanvraag. Met de ontvangstbevestiging sturen zij ook de rekening mee. Zodra u de bevestiging ontvangt, heeft u twee weken om te betalen. De gemeente betaalt voor u aan Justis. Het is daarom belangrijk dat u de aanvraag zo snel mogelijk opstuurt.
Mensen met tot slaaf gemaakte voorouders kunnen een achternaam hebben die verwijst naar het Nederlandse slavernijverleden. Bijvoorbeeld een naam van een plantage of een slaveneigenaar. Sommige nazaten hebben moeite met of last van zo'n achternaam.
De gemeente is zich bewust van haar rol in het slavernijverleden en in de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) en West-Indische Compagnie (WIC). Daarom wil de gemeente mensen helpen hun naam te veranderen.
Het college van burgemeester en wethouders heeft in 2021 het Rijk gevraagd de kosten voor zo'n naamswijziging af te schaffen. Het Rijk heeft inmiddels besloten om kosteloze naamswijziging mogelijk te maken. Ook het verplichte psychologische onderzoek wordt afgeschaft. In 2024 komt hiervoor een landelijke regeling. Om mensen nu al te helpen, vergoedt de gemeente Rotterdam tot die tijd de kosten voor naamswijziging voor Rotterdammers wiens voorouders tot slaaf zijn gemaakt.
Meer informatie
De naamswijzigingsvergoeding van de gemeente Rotterdam is onderdeel van het stadsprogramma Ons koloniale en slavernijverleden en de stad van nu.
Hoe u een naamswijziging kunt aanvragen bij Justis leest u op de website van Justis. Link opent een externe pagina. Voor inhoudelijke vragen over het proces van de naamswijziging kunt u bellen met Justis. Zij zijn op kantoortijden bereikbaar via telefoon 088 998 22 00 of het online contactformulier.. Link opent een externe pagina
